Schiebel ve Airbus Firamalarına Ait İnsanlı ve İnsansız Helikopterler ile Birlikte Başarılı İnsanlı – İnsansız İşbirliği (MUM-T) Uygulaması

17 Nisan 2018 çığır açıcı bir gösteride, Schiebel firmasının CAMCOPTER S-100 İnsansız Hava Aracı Sistemi (İHS) ve Airbus firmasının insanlı helikopterleri H145 ile birlikte insanlı - insansız İşbirliği (manned-unmanned teaming- MUM-T) uçuşları başarı ile tamamlandı. Seviye 5 düzeyindeki bu uygulama ile başlatma ve kurtarma da dahil olmak üzere İHA sistemi ve yüklerinin komuta ve kontrolün tam olarak insanlı hava aracında olacak şekilde sağlanmıştır.

Not: ABD Kara Kuvvetleri, MUM-T'yi beş seviyeden oluşan bir yapıda kurgulamıştır. "Level of Interoperability" (LoI; Birlikte çalışabilirlik derecesi) olarak tanımlanan bu seviyeler şöyledir:

•  LoI 1: İHA'nın faydalı yükünün topladığı verilerin dolaylı olarak (bir röle istasyonu ya da YKİ üzerinden) platforma iletilmesi. Örnek: Apache saldırı helikopterinin silahçısının, İHA'nın elektrooptik kamerası ile çekilen görüntüyü, YKİ'den alması.
• LoI 2: İHA'nın faydalı yükünün topladığı verilerin doğrudan platforma iletilmesi. Örnek: Apache silahçısının, doğrudan İHA ile temas kurarak, İHA'nın elektrooptik kamerasının çektiği görüntüyü alabilmesi.
• LoI 3: İHA'nın faydalı yükünün (algılayıcısının) tamamen platform tarafından kontrol edilebilmesi. Örnek: Apache silahçısının, İHA'nın elektrooptik kamerasını istediği yere yöneltmesi, hedef işaretlemesi yapabilmesi vb.
• LoI 4: İHA'nın uçuş rotasının ve faydalı yükünün kontrolü. Örnek: Apache silahçısının İHA'yı istediği bölgeye yönlendirmesi ve tüm algılayıcılarını kontrol edebilmesi
• LoI 5: İHA'nın iniş ve kalkış dahil tüm uçuşunun ve tüm faydalı yüklerinin platform tarafından kontrol edilmesi [1]

Avusturya Silahlanma ve Savunma Teknolojileri Kurumu (ARWT) ve Schiebel arasındaki teknoloji ortaklık kapsamında gerçekleşen bu öncü uygulamanın amacı, özellikle MUM-T uçuş operasyonlarının zorluklarını keşfetmek ve avantajlarını artırmaktır. Diğer taraftan gerçek bir MUM-T ile İstihbarat, Gözetleme ve Keşif (ISR) görevlerinden tam olarak yararlanmak için insanlı hava aracı pilotlarının İHA sistemlerinin yeteneklerini kontrol ve kumanda edilmesinin sağlanması ve böylece insanlı ve insansız sistemlerin riskli görevlerde karar verme ve emniyet artırıcı bir unsur olmasının sağlanmasıdır.

Schiebel Grubu Başkanı Hans Georg Schiebel:  "CAMCOPTER S-100, gelişmiş hava aracı sensörleri ile donatılmış olup benzersiz ISR yetenekleri sunmaktadır ve bu nedenle karmaşık işlemlerde ve tehlikeli ortamlarda kullanılmaktadır"

İHA sistemleri insan odaklı varlıkların üzerinde çalışan, havadan genel bir bakış sağlamak için uygundur. Havadan görüntüler insanlı pilotları ve insan varlıklarını güvende tutarken bilgilerin kapsamını ve güncelliğini artırmaya yardımcı olmaktadır. MUM-T ile birlikte her iki platform tarafından sunulan avantajlar en üst düzeye çıkarılması sağlanmaktadır.

Airbus Helicopters Program Yöneticisi Mark R. Henning: “İnsanlı Ekipmanın Takımlandırılması, her iki sistemin yeteneklerini arttırır. Dikey kalkış ve iniş kabiliyetlerine sahip daha küçük UAS, örneğin, bir helikopterden daha yakındaki ağaçlar veya binalar gibi engellerin etrafından dolaşabilir. Bilinmeyen bölgeleri keşfedebilir ve güvenli bir pozisyondan sonra helikopterle adım adım çalışan helikopter ekibine bilgi verebilirler”

Schiebel'in Teknik Direktör Yardımcısı Chris Day, "Böyle bir yaklaşımın bir diğer önemli avantajı datalink güvenliğidir. İnsanlı ve insansız platform arasındaki veri bağlantısı statik bir yerden dinamik bir ortama, yerden uzaklaşarak daha güçlü ve algılanması zorlaşabilir." [2]

Referanslar:

[1] https://www.siyahgribeyaz.com/2016/03/havada-insan-makina-isbirligi-mum-t.html

[2] http://www.airbus.com/newsroom/press-releases/en/2018/04/Airbus-Helicopters-and-Schiebel-successfully-demonstrate-the-highest-levels-of-Manned-Unmanned-Teaming-capabilities.html